zwierzaki :: Przegląd tematu

paulu$

Określanie wieku
Oceniając wiek konia, najlepiej zawsze pamiętać iż wyrzynanie się zębów u nich, ich wymiana i ścieranie odbywa się bardzo regularnie. Dzięki temu na podstawie wyglądu uzębienia, a zwłaszcza siekaczy, ze sporą dokładnością można określić wiek konia.
Koń w każdej szczęce ma po sześć siekaczy, dwa środkowe - cęgi, sąsiadujące z nimi z obu stron - średniaki, natomiast skrajne to okrajki.

Układ siekaczy konia

Na powierzchni trącej zębów siecznych znajdują się charakterystyczne wgłębienia zwane rejestrami. Źrebięciu już w kilka dni po urodzeniu wyrzynają się cegi. Średniaki pojawiają się między 4-6 tygodniem życia, a okrajki między 6-9 miesiącem. Roczne źrebię ma więc starte rejestry na cęgach. Rejestry na średniakach znikają w wieku półtora roku, a na okrajkach w wieku dwóch lat.
Wymiana zębów u koni rozpoczyna się w wieku 2,5 lat. Najpierw wypadają mleczne cęgi, w ich miejsce wyrastają zęby stałe, które swą ostateczną wysokość osiągają po około pół roku. Zatem trzyletni koń ma w obu szczękach po dwa wyrośnięte cęgi stałe i po cztery siekacze mleczne. U 3,5-letniego konia następuje wymiana średniaków, a u 4,5-letniego okrajków. Koń 5-letni ma już wszystkie zęby sieczne stałe i wyrośnięte.
W chwili wyrżnięcia się zębów stałych rejestry w siekaczach żuchwy mają głębokość 6 mm, a w siekaczach szczęki górnej 12 mm. Siekacze konia ścierają się z szybkością 2 mm na rok, ponieważ jednak do 13-14 roku życia zęby stale rosną, ich wysokość w tym czasie nie zmienia się, zmienia się tylko głębokość rejestrów.
Cęgi osiągają normalną wysokość z chwilą ukończenia przez konia trzeciego roku życia i od tego momentu zaczynają się ścierać. U konia sześcioletniego rejestry na cęgach, u konia siedmioletniego na średniakach, a u ośmioletniego na okrajkach żuchwy są już całkowicie starte. Skoro rejestry siekaczy szczęki górnej są dwukrotnie głębsze, to i czas ich ścierania jest dwukrotnie dłuższy. Łatwo jest więc zauważyć, że rejestry na cęgach szczęki górnej zanikną po dziewięciu, a na okrajkach po jedenastu latach życia konia.
Z wiekiem, wskutek ścierania się zębów, zmienia się również kształt ich powierzchni trącej. Do 11 lat powierzchnia trąca siekaczy jest owalna, od 12 do 17 lat okrągła, a pomiędzy 18 a 24 rokiem życia trójkątna. U jeszcze starszych osobników powierzchnia trąca siekaczy staje się ponownie owalna. Czasami może się zdarzyć może odbiegać od opisanego cyklu. Przyczyną tego mogą być wady szkliwa lub zgryzu, a także taki nałóg jak łykawość.
Uznaje się, że w sprzyjających warunkach konie osiągają wiek 25-30 lat. Pewną ciekawostkę stanowią notatki w kronikach, które zawierają informację, iż najdłużej żyjącym koniem był Old Billy, który urodził się w 1760 r., a padł w 1822 r., żył więc 62 lata. Jego czaszka jest przechowywana w muzeum w Manchester.